มลภาวะกับสุขภาพผิวหน้า

ในปัจจุบันเป็นที่ทราบกันดีว่า มลภาวะต่างๆ ที่เราต้องเจอในชีวิตประจำวันนั้นมีหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นมลภาวะทางเสียง มลภาวะทางน้ำ และมลภาวะทางอากาศ หรือ ฝุ่นละออง ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยที่มีส่วนในการบั่นทอนสุขภาพ แต่เมื่อเรากล่าวถึงมลภาวะที่มีผลกระทบโดยตรงกับสุขภาพผิวก็คงหนีไม่พ้นมลภาวะทางอากาศ หรือจะให้จำเพาะเจาะจงลงไปก็คงจะเป็นพวกฝุ่นละออง

โดยเราจะสามารถแบ่งประเภทของฝุ่นละอองออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ

ฝุ่นละอองที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ (Natural Particle) เช่น ดิน ทราย เขม่าควันจากไฟป่า และอีกประเภทคือ ฝุ่นละอองที่เกิดจากกิจกรรมที่มนุษย์สร้างขึ้น (Man-made Particle) ได้แก่ ฝุ่นจากการคมนาคม เช่น ฝุ่นผงดินทรายที่ฟุ้งกระจายในถนน ฝุ่นดินทรายที่หล่นจากการบรรทุกขนส่ง ฝุ่นจากการก่อสร้าง เช่น ฝุ่นจากการสร้างถนน, อาคาร การรื้อถอนอาคารและสิ่งก่อสร้างต่างๆ การก่อสร้างเพื่อติดตั้งหรือปรับปรุงระบบสาธารณูปโภค

มลภาวะที่กล่าวมาข้างต้นนั้นเราไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ในชีวิตประจำวัน โดยการเกาะตัวของฝุ่นละอองหรือเขม่าควันที่ผิวหน้านั้นอาจซึมผ่านเข้าไปทางรูขุมขน ซึ่งขนาดของฝุ่นผงหรือเขม่าสกปรกเหล่านั้นอาจมีขนาดเล็กกว่ารูขุมขนเราถึง 20 เท่า เมื่อมีการผ่านเข้าชั้นผิวของเราแล้ว (Epidermis) อาจทำให้รูขุมขนกว้างและมีการทำลายของชั้นคอลลาเจนและชั้นไขมัน ซึ่งเป็นชั้นเกราะกำบังหลักในการปกป้องผิวของร่างกาย อาจจะทำให้เกิดการนำมาซึ่งสาเหตุหลักของความหน้าหมองคล้ำ ริ้วรอย สิวอุดตัน และยังรวมถึงอาการแพ้และอักเสบของผิวหน้าอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็น สิวอักเสบ สิวหัวช้าง หากดูแลไม่ดีก็มีโอกาสเกิดเป็นรอยสิวและหลุมสิวอีกด้วย ทั้งนี้ยังมีการเก็บข้อมูลในบางประเทศของผู้หญิงที่อาศัยอยู่ในเขตชนบทพบว่าผู้หญิงเหล่านั้นมีสุขภาพผิวหน้าและผิวกายที่แข็งแรงและกระจ่างใสกว่าผู้หญิงที่อาศัยอยู่ในเขตเมืองที่เต็มไปด้วยมลภาวะต่างๆ ส่วนการหลีกเลี่ยงฝุ่นละอองนั้นคงจะเป็นไปยากสำหรับหลายๆ ท่าน ดังนั้นสิ่งที่เราสามารถลดผลกระทบที่เกิดจากการต้องสัมผัสกับฝุ่นควัน เขม่าสกปรกได้นั้น คือการใส่ใจในการทำความสะอาดผิวหน้า อันเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญในการดูแลผิว

การทำความสะอาดผิวหน้านั้นจึงมีความสำคัญเป็นอันดับต้นๆ ของการดูแลรักษาผิวหน้า รักษาสิว ไม่ว่าจะเป็นการใช้คลีนซิ่ง ไปจนถึงการใช้เจลล้างหน้าทำความสะอาด ขั้นตอนการทำความสะอาดนั้นก็ยิ่งมีส่วนสำคัญและที่สำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากันคือการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่เหมาะสม อ่อนโยน ไม่ระคายเคือง ตัวอย่างของสารระคายเคืองเช่น แอลกอฮอล์, สารสบู่, น้ำหอม ผลิตภัณฑ์ล้างหน้าควรเพิ่มความชุ่มชื้นไม่ทำให้หน้าแห้งตึงหลังล้างทำความสะอาด โดยค่ากรดด่างของผลิตภัณฑ์มีส่วนสำคัญที่ทำไม่เกิดระคายเคือง และไม่รบกวนกลไกการป้องกันตนเองตามธรรมชาติ คือ Physiological pH 5 ซึ่งจะมีค่าใกล้เคียงกับ pH ตามธรรมชาติของผิว และที่สำคัญประการสุดท้ายคือสามารถทำความสะอาดได้อย่างหมดจด เพื่อเป็นการเตรียมผิวเบื้องต้นอย่างมีประสิทธิภาพในการบำรุงผิวหน้าขั้นตอนต่อไป โดยใช้ เซรั่ม ครีมบำรุงผิวหน้า และจบสุดท้ายด้วย ครีมกันแดด

จะเห็นว่าการดูแลผิวพรรณนั้นไม่มีความซับซ้อนใดๆเลย เพียงแต่เราต้องเลือกผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมกับสภาพผิวและคำนึงถึงชีววิทยาที่เหมาะสมของผิวเป็นสำคัญ ซึ่งเป็นการแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ หรือเรียกว่า ปกป้องผิวเพื่อสุขภาพผิวที่ดีอย่างยั่งยืนนั่นเอง

นพ.วริศ พิสิฏฐนรสีห์

แพทย์ด้านความงามและเวชศาสตร์ชะลอวัย