“สิวแพ้น้ำ” ไม่ใช่เรื่องที่ควรปล่อยวาง เพราะน้ำเป็นปัจจัยสำคัญที่ผิวของคนเราจะต้องพบปะในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นการอาบน้ำ การล้างมือ หรือการทำกิจกรรม เช่น ว่ายน้ำในสระ บางรายมีอาการแพ้คลอรีนสิวขึ้น หรือบางเคสสิวแพ้น้ำประปา จนผิวหนังมีผื่นคัน โดยเฉพาะบริเวณใบหน้า แล้วมีวิธีแก้ไขอย่างไร จึงช่วยให้รอยสิวยุบตัวลงจากการสัมผัสของน้ำ?

ทาง Bioderma จึงมาอธิบายทฤษฎีผิวแพ้น้ำตั้งแต่ต้นเหตุจนไปถึงวิธี รักษาสิวแพ้น้ำได้ด้วยตัวเอง เพื่อความมั่นใจให้ทุกคนที่เป็นสิวแพ้น้ำอยู่ สามารถดูรายละเอียดในบทความนี้

 

สารบัญบทความ

สิวแพ้น้ำ (aquagenic urticaria) เกิดจากบริเวณผิวสัมผัสกับมลพิษทางน้ำแล้วซึมซับเข้าสู่รูขุมขน เมื่อเข้าไปถึงชั้นใต้ผิวหนังก่อให้เกิดอาการแพ้ หรืออีกทางหนึ่ง น้ำอาจทำปฏิกิริยากับต่อมผลิตน้ำมันใต้ผิวหนังโดยตรง ส่งผลให้เกิดการกระตุ้นเซลล์ภูมิแพ้ เรียกว่า ฮีสตามีน (Histamine) ที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองบนผิวหนัง จนเป็นอาการแพ้น้ำผื่นขึ้นได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีสภาพผิวแพ้ง่าย จะมีภูมิคุ้มกันที่อ่อนไหว มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นสิวแพ้น้ำ

อีกหนึ่งปัจจัยที่ทุกสภาพผิวมีโอกาสเป็นสิวแพ้น้ำสูงได้คือ สารปนเปื้อนในน้ำ อาจมีแบคทีเรียและสารเคมีอื่นๆ ผสมอยู่ด้วย เช่น สารคลอรีน (Chlorine) ในสระว่ายน้ำ มีค่า pH เป็นกรดสูง อาจแพ้คลอรีนสิวขึ้น

พร้อมทำลายเซลล์โปรตีนในผิวหนังอย่างคอลลาเจน (Collagen) ให้ผิวแห้งกร้าน หน้าลอก รู้สึกอยากเกา แกะ คันหน้าให้ได้ หากใช้มือสัมผัสกับใบหน้า อาจทำให้ใบหน้าไม่เรียบเนียนจนเป็นสิวได้

แพ้คลอรีนสิวขึ้น

ลักษณะผู้มีอาการแพ้น้ำ จะรู้สึกแสบร้อน ระคายเคือง คันหน้า บางรายอาจมีอาการหายใจเร็ว หรือหายใจแล้วมีเสียงหวีด แต่สามารถหายได้หากหลีกเลี่ยงให้ผิวไม่สัมผัสกับน้ำ โดยอาการจะทุเลาลงโดยใช้เวลาประมาณ 30 - 60 นาที

ลักษณะผู้มีอาการแพ้น้ำสิวขึ้น เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของผิวหนังถูกกระตุ้นจากสารที่ก่อภูมิแพ้ ทำให้เกิดอาการผิวแพ้น้ำเป็นสิวผด และผื่นคัน หากปล่อยไว้ อาจเพิ่มความรุนแรงของอาการสิวแพ้น้ำให้เกิดการอักเสบได้

แพ้น้ำสิวขึ้น

รักษาสิวแพ้น้ำ อาการแพ้น้ำต่างๆอย่างไรดี

ในปัจจุบันการรักษาสิวแพ้น้ำ สามารถบรรเทาอาการด้วย 4 วิธีการรักษาที่ควรอยู่ในการดูแลของแพทย์ ดังนี้

  • การรับประทานยากลุ่มสเตียรอยด์เนื่องจากยาอยู่ในจำพวกสเตียรอยด์ (Steroids) มีฤทธิ์ควบคุมการทำงานของระบบภายในร่างกายให้เป็นปกติ จะช่วยบรรเทาอาการผิวแพ้จากมลพิษจากน้ำทุเลาลง
  • การบำบัดเฉพาะที่ ผู้ที่เป็นสิวแพ้น้ำมีสภาพผิวบาง ผิวแห้งคันเซนซิทีฟสูง ทางแพทย์อาจให้ยาเฉพาะทางอย่างสารละลายอิมัลชั่นที่มีส่วนผสมระหว่างน้ำกับน้ำมัน (Emulsion) มีเนื้อสัมผัสที่เบาบาง และ ปิโตรเลียม (Petroleum) ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นลดอาการระคายเคืองของสิวแพ้น้ำให้ยุบลง ช่วยทำให้หน้าไม่เรียบเนียนถูกฟื้นฟูสภาพพื้นผิวเรียบกระจ่างใสขึ้น
  • การบำบัดด้วยการส่องไฟ (Phototherapy) การใช้ฉายแสงรังสียูวีบำบัดสิวแพ้น้ำ ช่วยให้เซลล์ผิวที่เสื่อมสภาพ ให้ถูกกระตุ้นกลไกฟื้นสภาพผิวทันที เร่งการไหลเวียนของเส้นเลือดให้สร้างคอลลาเจน พร้อมกำจัดเชื้อแบคทีเรียในรูขุมขนให้หมดจด
  • การใช้ยารักษาสิวแพ้น้ำชนิดอื่นๆ เช่น สารสตาโนซอล (Stanozolol) , สเตียรอยด์อนาโบลิก (Steroids anabolic) หรือ ยากลุ่ม SSRIช่วยให้ผิวกลับมาฟื้นฟูจากลมพิษน้ำ 

ดูแลตัวเองอย่างไรเมื่อเริ่มมีอาการแพ้น้ำ

4 วิธีดูแลตัวเองเป็นสิวแพ้น้ำ สามารถทำได้ ดังต่อไปนี้ 

1. ทำความสะอาดผลิตภัณฑ์ล้างหน้าสูตรอ่อนโยน

สำหรับผู้ที่มีปัญหาสิวแพ้น้ำ ควรเลือกสกินแคร์ที่มีความอ่อนโยนไร้ส่วนผสมแอลกอฮอล์ มีค่าความเข้มข้นของกรดและด่างที่สมดุล พร้อมบำรุงผิวไปในตัว จะช่วยฟื้นฟูสภาพผิวหนังแพ้ง่าย แห้งกร้าน บอบบาง ผิวที่กำลังเป็นสิวอักเสบ ให้ยุบลงเหลือเป็นผื่นคันจุดเล็กๆ ลด และหายไปในที่สุด ช่วยลดความมันบนใบหน้า กระชับรูขุมขนให้เล็กลง ลดความเสี่ยงที่แบคทีเรียหรือสิ่งสกปรกเข้าไปอุดตันในผิวหนัง

รักษาสิวแพ้น้ำสูตรอ่อนโยน

2. งดใช้ครีมบำรุงผิวที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์

การหลีกเลี่ยงใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ สารน้ำหอมระเหย หรือกลิ่นตกแต่งสังเคราะห์ อาจทำให้ผิวหนังขาดน้ำ แห้งกร้าน โดยเฉพาะผู้ที่เป็นสิวแพ้น้ำ อาจทำให้เกิดการระคายเคืองกว่าเดิม และส่งผลให้สิวกลายเป็นสิวอักเสบรุนแรงได้ 

สิวแพ้น้ำงดใช้แอลกอฮอล์

3. งดการรบกวนผิวหน้า เช่น การสครับหน้า การเลเซอร์

การทำกิจกรรมเกี่ยวกับบนใบหน้าเช่น การสครับหน้า การเลเซอร์ หรือการเช็คใบหน้ารุนแรงเกินไป อาจทำให้รูขุมขนบนผิวหน้าเปิดกว้างมากขึ้น ส่งผลให้สิ่งสกปรกจากน้ำซึมซับเข้าไปอุดตันในรูขุมขน สร้างความระคายเคืองแก่ผิวหนังจนกลายเป็นสิวแพ้น้ำอักเสบ 

สิวแพ้น้ำ งดการสครับ เลเซอร์หน้า

4. รับประทานอาหารที่มีวิตามิน เพื่อเพิ่มความแข็งแรงให้กับผิวหน้า

การรับประทานวิตามินเพื่อบำรุงผิวหน้าในระหว่างฟื้นตัวสิวแพ้น้ำ เช่น วิตามิน C วิตามิน D วิตามิน E วิตามิน B3 และ B5 จะช่วยทำให้ผิวของคุณดูกระจ่างใส เปล่งปลั่ง กระตุ้นการสร้างคอลลาเจนชั้นใต้ผิวหนังให้มีความชุ่มชื้น มีความแข็งแรง ช่วยปรับสภาพผิวให้สมดุล

รักษาสิวแพ้น้ำ ทานวิตามิน

การแพ้น้ำ สามารถพบเจอได้ในทั่วไป เนื่องจากภูมิต้านทานเฉพาะบุคคลมีกลไกการเกิดปฏิกิริยาที่ต่างกัน การแสดงออกของอาการสิวแพ้น้ำจะขึ้นช้าหรือเร็ว จะขึ้นอยู่กับพันธุกรรม สภาพแวดล้อมเป็นหลัก 

มีโอกาสก่อให้เกิดอาการแพ้สูง เนื่องจากการอาบน้ำในอุณหภูมิที่ร้อนจัด อาจสร้างความระคายเคืองให้ผิวเกิดการปรับตัวกับสภาพน้ำได้ไม่ทัน ส่งผลให้เกิดอาการแสบร้อน ผิวแดง รู้สึกอยากเกา หากใช้มือแคะบริเวณที่แสบร้อนรุนแรง อาจทำให้รูขุมขนเปิดกว้างได้

ข้อสรุป 

ไม่ว่าคุณจะมีสภาพผิวแบบไหน จะเป็นผิวแพ้ง่าย แห้งกร้าน ผิวมัน หรือผิวผสม ควรหลีกเลี่ยงสารจากน้ำที่สร้างมลพิษทางผิวหนังทุกกรณี หากเป็นสิวแพ้น้ำ สามารถบรรเทาอาการให้ทุเลาลงได้ หากคุณปฏิบัติการดูแลที่ทางเราอธิบายไว้อย่างเคร่งครัด 

Reference

Suchandrima Bhowmik. What to know about water allergies. Medicalnewstoday. https://www.medicalnewstoday.com/articles/water-allergy